Jak dbać o kikut po amputacji?
Amputacja to zabieg, który może znacząco wpłynąć na samopoczucie pacjenta, który na pewno będzie wymagał wsparcia w procesie adaptacji i rehabilitacji. Odpowiednia pielęgnacja kikuta to proces, którego skutkiem jest regeneracja uszkodzonych tkanek, a także szybsze odzyskanie części zdolności motorycznych poprzez skrócenie czasu adaptacji do protezy.
Higiena kikuta – o czym warto pamiętać?
Z reguły pacjent po amputacji kończyny zachowuje jej część. Jest to kikut, który po założeniu protezy będzie bezpośrednio przylegał do leja protezowego. Jak pielęgnować kikut, aby utrzymać jego higienę na odpowiednim poziomie? Bardzo ważne jest pamiętanie o dwóch podstawowych zasadach:
- kikut po amputacji musi być myty ciepłą wodą z użyciem naturalnych preparatów myjących (np. delikatnego i niepodrażniającego mydła),
- osuszanie kikuta jest możliwe tylko przy pomocy delikatnego ręcznika, najlepiej bawełnianego.
Kompresja kikuta – na czym polega?
Kompresja to proces, któremu kikut po amputacji powinien być regularnie poddawany. Dlaczego? Dzięki niemu łatwiej uformować go i ułatwić dopasowanie leja protezowego oraz uniknąć zakrzepicy.
Amputacja kończyny dolnej lub górnej to mocno inwazyjny zabieg, podczas którego powstaje rozległa rana pooperacyjna. Dopiero po jej wygojeniu można przystąpić do kompresji, tak aby jej kształt przypominał walec. O kikut po amputacji należy również dbać poprzez odpowiednią terapię ułożeniową i ćwiczenia.
Hartowanie kikuta – jak przebiega?
Protezy kończyn górnych i dolnych, aby mogły dobrze spełniać swoje funkcje potrzebują jak najzdrowszego, wydolnego kikuta. Jednym z procesów jakim kikut powinien został poddany jest hartowanie. Celem tego procesu jest zmniejszenie wrażliwości skóry na bodźce zewnętrzne. Polega ono na czasowym oddziaływaniu mechanicznym na skórę poprzez tarcie, ucisk, a także dotyk. W trakcie hartowania kikut może również poddawany ugniataniu i oklepywaniu, które należy rozpocząć tuż po zakończeniu gojenia rany.
Do masowania kikuta należy wykorzystywać przedmioty o zróżnicowanej strukturze. Mogą być to miękkie lub szorstkie przedmioty, a także mające różną temperaturę. Dzięki takim zabiegom jak np. naprzemienne polewanie kikuta zimną i ciepłą wodą, znacząco zwiększa się komfort użytkowania protez kończyn dolnych i górnych.
Jak widać, zanim trafi do nas proteza ręki lub nogi, warto uprzednio wykonać szereg ćwiczeń oraz czynności higienicznych. Ważna jest również cierpliwość oraz odpowiednie nastawienie psychiczne.
